DŽEMAT NURSIJA (porijeklo, historija, aktivnosti, stavovi i kritike)

PITANJE: Esselamu alejkum.

Bila sam u prilici da se susretnem sa osobama koji slede Saida Nursija (u Turskoj). Primetila sam da slede neke nepotvrdjene stvari. Pominju i Fethulaha Gulena, koji živi u Americi. Uče neke zikrove posle svakog namaza, za koje nikad nisam ni čula ni pročitala. Koriste neke knjižice iz kojih čitaju sve te zikrove. Pri učenju dove okreću ruke na gore, pa na dole (što argumentuju da se ruke spuštaju dole kad nešto neće, a gore kad nešto hoće?). Videla sam da to nije ispravno, medjutim sad primećujem da i u Sandžaku ima svoje simpatizere (koji se neretko miješaju sa ženama, slušaju muziku, sestre koje se nepropisno pokrivaju). Možete li mi reći nešto o njima? Kako se ponašati prema njima (jer kategorički odbijaju razgovor, pogotovo savet)?

ODGOVOR: Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

Džemat NURSIJJA je vjerski islamski džemat osnovan u Turskoj početkom 20. stoljeća koji je po svojoj formi i organizaciji bliži sufijskom tarikatu nego organizovanom i uređenom pokretu. Osnivač ovog džemata je svoju davu koncentrisao na suštinu imana i odgoj i pročišćavanje duše, osnovao je islamski pravac u nastojanju da se stane na put širenju Ataturkovog masonskog sekularizma koji je pokosio Tursku nakon pada Osmanskog hilafeta.

Osnivač ovog džemata je šejh Seid En-Nursi rođen 1863.god. a umro 1960.god. od oba roditelja kurdskog porijekla u selu Nuris u pokrajini Hezan, istočna Anadolija. Odrastao je i učio u svom mjestu, još kao mladić pokazivao je znakove oštroumnosti tako da je nazvan Bediuzzeman(Divota vremena). U 18. godini je počeo izučavati vjerske nauke uporedo uz izučavanje mnogih racionalnih znanosti, učio je gađanje, hrvanje i jahanje konja, a uz to je naučio napamet Kur’an i posvetio se zuhdu i isposništvu. Kada su saveznici okupirali Istanbul bio je na čelu mudžahida protiv njih.

1908.godine, nakon što je skinut sa vlasti sultan Abdulhumejd kao posljedica zavjere Organizacije jedinstva i prosperiteta (u kojoj je bio Ataturk) koja je podigla parole jedinstva, slobode i preporoda krijući iza njih spletke i zle namjere protiv Islama i muslimana, Bediuzzeman je osnovao je Organizaciju muhammedansko jedinstvo. Njegova organizacija je koristila iste parole poput Organizacije jedinstva i prosperiteta ali u islamskom poimanju tih termina sa ciljem otkrivanja obmana i prevara iza kojih se kriju, kao i ciljem otkrivanja masonske pozadine ove organizacije.

Nakon dolaska sekularista na vlast u Turskoj i ukidanja hilafeta, bojeći se njegove dave, žestoko su se borili protiv nje tako da su život Bediuzzemana ispunili zatvorom, kažnjavanjem, protjerivanjem i suđenjem. Zadnji dio svog života je proveo izolovan od ljudi u Sparti a preselio je 27. Ramazana 1379.po Hidžri (1960.).

Optužbe koje su bile usmjerene protiv njega prilikom mnogobrojnih suđenja se mogu rezimirati u sljedećem:

– rad na uništavanju sekularne države i Ataturkove revolucije,

– podsticanje na pridržavanje vjere u Turskoj,

– osnivanje tajne organizacije,

– napad na Kemala Ataturka,

Međutim, on je na ove optužbe odgovarao rječitom logikom sa jasnim dokazima tako da su ova suđenja postala mjesto njegove dave čime se povećavao broj njegovih pristalica.

Osnivač ovog džemata Bediuzzeman je svoju aktivnost i davu skoncentrisao na borbu protiv širenja sekularizma u Turskoj, a te sekularističke aktivnosti su se sastojale u sljedećem:

– ukidanje osmanskog hilafeta,

– mijenjanje šerijatskog zakona sa izmišljenim ljudskim zakonima, odnosno preciznije sa građanskim švajcarskim zakonom,

– ukidanje vjerskog obrazovanja,

– zabrana pisanja arapskim pismom i obavezivanje korištenja latinskog pisma,

– učenje ezana umjesto na arapskom na turskom jeziku,

– obavezivanje turanskom teorijom, tj. da su Turci osnov svih civilizacija,

– umjesto petka sedmični vikend je određen da bude u nedjelju,

– obavezivanje vjerski učenih ljudi da nose crni mantil i bijeli turban,

– prevođenje Kur’ana na turski jezik 1931.i njegova distribucija po mesdžidima,

– zabrana slavljenja bajrama i ukidanje hidžretskog takvima i uvođenje mnogih promjena u zakon o nasljeđivanju,

– usmjeravanje ljudi prema Zapadu, oponašanje istih u običajima i drugim životnim navikama kao i idejnim i ideološkim stremljenjima.

Ovom džematu se opravdano prigovaraju mnoge stvari a neke od njih su:

– da ovaj džemat nije radio među svojim sljedbenicima niti običnim muslimanskim masama na širenju akide selefa ovog Ummeta niti čistog tevhida. Nasuprot tome pozivao se na maturidijsku akidu koja je bila podržavana od same osmanlijske države pa džemat nije pokušavao da se oslobodi ove novotarske akide te da pozivaju ljude u ispravnu akidu Ehlu suneta vel džemata.

– ovaj džemat sa svojim sljedbenicima nije uspio da organizuje jedno uređeno islamsko djelovanje koje bi se moglo suprostaviti židovskim zavjerama koje su se uvukle u većinski dio političkog života Turske, osim što pravednost zahtijeva da se prizna da im okolnosti nisu dozvoljavale neki ozbiljniji i organizovaniji rad.

– učestvovanje Bediuzzemana u osnivanju Organizacije muhamedanskog jedinstva nije bilo ništa više od reakcije na sekularističku organizaciju te se zbog toga brzo raspala, a da ne govorimo o neprijateljskom i zavjerničkom djelovanju članova njegove organizacije protiv njega i njegove dave nakon raspada.

– Bediuzzeman, Seid En-Nursi je 1921.godine podigao parolu spram političkog djelovanja koja glasi “Utječem se Allahu od šejtana i politike”, čime je počeo period nepolitičkog djelovanja njegovog džemata, a ovo je ostavilo ogroman negativan uticaj na njegove sljedbenike tako što su postali žrtve sekularističkih stranki.

– takođe, prigovara se šejhu Seidu En-Nursiju njegovo neučestvovanje, nepomaganje i nepodržavanje revolucije ili pobune protiv Kemala Ataturka 1925.godine koju je poveo šejh Seid El-Kurdi koji je stao na stranu hilafeta.

– ovakav stav u gore spomenutom događaju se vraća na njegovo idejno tumačenje obaveze džihada, tj. on je smatrao da je prvo obaveza voditi džihad protiv duše, zatim činiti davu u idejno prosvjetljavanje, a što je džemat i činio pozivajući u popravljanje stanja srca i neučestvovanje u unutrašnjim bitkama i borbama protiv protivnika muslimana, svejedno bili vladari ili podanici, te obavezujući da se ide mirnim putem i postepenim napretkom a da se oružani džihad ne vodi osim protiv vanjskog neprijatelja kjafira i munafika.- kod nekih sljedbenika džemata se u zadnje vrijeme raširila osjećanja izolovanosti i izdignutosti (iznad dešavanja i događaja) što je uticalo na gubljenje moći davetskog i prosvjetiteljskog djelovanja među samim narodom.

Broj sljedbenika ovog džemata je dostigao milion, jedan od njih provodi čitav svoj život u prepisivanju resaila (pisama) šejha Nurisija i njihovom dijeljenju i distribuiranju drugim ljudima a u čemu su najaktivnije bile djevojke.

Sve spomenuto je rezimirano i preuzeto iz knjige “El-Mevsuatu el-mujessera fil-edjan vel-mazahib el-muasira” (1/328-333).

Rezime:

Zbog svega spomenutog ne preporučuje se čitanje knjiga ovog džemata osim onima koji traže šerijatsko znanje a specijalizirali su u oblasti savremenih pravaca i džemata. A ovo je zbog toga što je ovaj džemat zajedno sa svojim osnivačem bio na akidi koja je oprečna akidi Ehli sunneta vel džemata.

S tim da je trud šejha i njegovog džemata u pomaganju Islama i muslimana u to vrijeme vrijedan pohvale, međutim to nas ne obavezuje da hvalimo ili prešućujemo njihovu akidetsku oprečnost ispravnoj akidi, niti nas to obavezuje da hvalimo i podržavamo njihove sljedbenike koji i dan danas djeluju.

Sljedbenici ovog džemata su se međusobno veoma razišli tako da se ne mogu svesti pod jednu istu analizu, nego je stav prema svakom od njih shodno onome što ispolje od njihove akide i menhedža kojeg slijede u tumačenju i razumijevanju vjere.

Ve billahi tevfik.