HADIS KOJI “POBIJA” TVRDNJU DA SE ZIKRI POSLIJE FARZA

Esselamu Alejkum.
Hadis kojeg bilježe Muslim i Tirmizi od Aiše: “Poslanik nije sjedio nakon farz namaza osim koliko je dozvoljno da se kaže: Allahumme entes selamu ve minkes selam tebarekte ja zel dželali vel ikram.”
Mnogi prenose da se zikr čini poslije farz namaza, a sam ovaj hadis pobija takvo mišljenje. Možete li me uputiti ? JazakAllah Khayren

ODGOVOR: Alejkumusselam.
Da je prenešen samo ovaj hadis po ovom pitanju tvoja tvrdnja bi bila prihvatljiva.

Međutim, prenešeno je nekoliko vjerodostojnih hadisa u Sahihima Buharije i Muslima u kojima se detaljno opisuje kako je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, završavao farz namaz i koje zikrove i dove je učio poslije njih.

Naime, vjerodostojni hadisi ukazuju da bi Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nakon što bi predao selam poslije farz namaza kratko sjedio na istom mjestu pri čemu bi izgovorio tri puta ESTAGFIRULLAH a zatim ALLAHUMME ENTESSELAM VE MINKESSELAM TEBAREKTE JA ZEL DŽELALI VEL IKRAM. Dok bi ovo radio žene koje bi klanjale zajedno u džematu bi u međuvremenu napustile mesdžid kao što prenosi Ummu Seleme, radijallahu anha. Zatim bi se Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, okrenuo prema klanjačima, nekada sa lijeve strane a nekada sa desne strane, te bi sjedio i zikrio. A potvrđene sunnete koji se klanjaju uz farz Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, bi klanjao u kući a ne u mesdžidu.
Na sve gore kazano jasno ukazuju sljedeći hadisi:

Dokazi da se prvo izgovara tri puta ESTAGFIRULLAH a zatim ALLAHUMME ENTESSELAM …:

– Bilježi Muslim u svom Sahihu od Sebana, radijallahu anhu, da je rekao: “Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nakon što bi predao selam izgovorio bi tri puta ESTAGFIRULLAH, a zatim bi dodao ALLAHUMME ENTESSELAM VE MINKESSELAM TEBAREKTE JA ZEL DŽELALI VEL IKRAM”.

– Takođe, bilježi Muslim u svom Sahihu od Aiše, radijallahu anha, da je rekla: “Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, kada bi predao selam ne bi sjedio osim toliko vremena da kaže ALLAHUMME ENTESSELAM VE MINKESSELAM TEBAREKTE JA ZEL DŽELALI VEL IKRAM”. (ovo je hadis koji je spomenut u pitanju)

Dokazi da bi se kratko zadržao na mjestu da bi žene izašle:

– Bilježi Buharija u svom Sahihu od Ummu Seleme, radijallahu anha, da bi se Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, nakon što preda selam kratko zadržao na svom mjestu (na kojem je sjedio u namazu). A dodao je ravija Ibn Šihab (Zuhri): “Tako je radio da bi žene izašle (iz mesdžida) prije nego što bi ih stigli muškarci”.

Dokazi da bi se nekad okretao prema klanjačima sa lijeve a nekada sa desne strane:

– Bilježe Buharija i Muslim od Ibn Mes’uda, radijallahu anhu, da je rekao: “Vidio sam Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je se u mnogo slučajeva okretao (prema klanjačima) sa njegove lijeve strane”, a u rivajetu “Da je najviše njegovo bilo sa lijeve strane”.

Međutim, bilježi Muslim od Enesa, radijallahu anhu, da je rekao: “Najviše što sam vido Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da se okretao (prema klanjačima nakon predavanja selama) sa njegove desne strane”. U ovome dvome nema kolizije jer obojica govore ono što su najviše vidjeli.

Dokazi da bi se okretao prema klanjačima nakon predavanja selama i svega gore spomenutog:

– Bilježi Buharija u svom Sahihu poglavlje pod naslovom “POGLAVLJE: IMAM SE OKREĆE PREMA LJUDIMA KADA PREDA SELAM”, a zatim je naveo tri hadisa koji ukazuju na spomenuti naslov. A jedan od njih je hadis koji se prenosi od Semureta ibn Džunduba, radijallahu anhu, da je rekao “Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, bi se okrenuo prema nama svojim licem kada bi završio namaz.

A što se tiče učenja Ajetul Kursijja, sura Ihlas, Felek i Nas, 33 puta SUBHANALLAH, 33 puta ELHAMDULILLAH i 33 puta ALLAHU EKBER, i druge vjerodostojne zikrove i dove koji su prenešeni da ih je učio poslije farz namaza, nema sumnje da je sve ovo učio nakon što bi se okrenuo prema klanjačima.

Prema tome, hadis koji si spomenuo u pitanju ne samo da ne pobija tvrdnju onih koji kažu da se zikri poslije farza, nego je on jedan od dokaza da se zikri poslije farza, a što je činjenica sa strane argumenata i sunnet Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, na koji jasno i nedvosmisleno ukazuju gore spomenuti hadisi. Ve billahi tevfik.