JE LI SPORNO UČENJE POZNATOG KARIJE ABDULBASITA ABDUSSAMEDA?

PITANJE: Selam alejkum.
Da li je učenje Kur’ana poznatog karije Abdul-Basita Abdus-Sameda ispravno, tačnije da li je dozvoljeno učiti Kur’an podižući i spuštajući glas? Kod ovoga učača je to primjetno, s tim da ja nisam kompetentan da procjenim da li on izgovara dužine i ostala tedžvidska pravila ispravno, jer ne znam tedžvid. Allah vas nagradio!

ODGOVOR: Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

Šejh Abdulbasit Muhammed Abdussamed, rahmetullahi alejhi, rođen je u Egiptu 1927. a preselio 1988, on je jedan od najpoznatijih karija Plemenitog Kur’ana savremenog doba u islamskom svijetu. Uživao je veliku popularnost širom svijeta zbog ljepote glasa i jedinstvenog načina učenja, nazvan jeZLATNIM GRLOM. Za svoje nadahnuto učenje dobio je mnogo nagrada, priznanja i odlikovanja.
Ali pored svega navedenog, treba imati u vidu da mu se prigovaraju i zamjeraju neke pojedinosti oko njegovog načina učenja.

Od tih prigovora i kritika je sljedeće:

1 – Podizanje (i spuštanje) glasa prilikom učenja.
Za ovakav način učenja neki učenjaci su rekli da je to novotarija karija. Ovaj način učenja neki učenjaci nazivaju„Et-Taklis“. Pa tako šejh Bekr Ebu Zejd u svojoj knjizi „Novotarije karija“ navodi da je od zabranjenih načina učenja takozvani Et-Taklis, a to je podizanje glasa pri učenju.

Imam Šafija je opisujući učenjaka hanefijskog mezheba Ebu Jusufa, učenika Ebu Hanife, rekao da je bio „kallasen“ (učač koji pri učenju podiže glas) a što je odvelo u uvođenje novine stavljanja ruku na uši pri učenju.

2 – Stavljanje ruku na uši i lilanje (klimanje) u toku učenja.
Stalna komisja za fetve u Saudiji (u sastavu Bin Baza, Abdulaziza Ali Šejha, Abdullaha Gudejana, Saliha E-Fevzana i Bekra Ebu Zejda) je u jednom odgovoru na pitanje o propisu lilanja (klimanja) pri učenju Kur’ana odgovorila da je to od običaja koje je obaveza ostaviti. To se kosi sa edebom ophođenja prema Allahovom govoru, jer prilikom učenja i slušanja Kur’ana treba šutjeti i pomno slušati bez pokreta, odsutnosti i slično, kako bi i karija i onaj ko sluša skrušeno razmišljali o značenjima Plemanitog Kur’ana.

Neki učenjaci su naveli da je lilanje (klimanje) pri učenju adet i običaj Židova kada uče svoju svetu knjigu, a nama je zabranjeno oponašati Židove i kršćane u njihovim načinu činjenja obreda. (Ovo je bio sadržaj fetve)

3 – Učenje sa tzv. Elhanima (greškama) zbog usklađivanja sa melodičnim muzičkim tonovima.
U njegovom kiraetu je uočljivo i primjetno učenje koje islamski učenjaci nazivaju Elhanima (jednina Lahn). Elhani su greške u učenju zbog melodičnog učenja, poput: dodavanje dužina gdje je nema, skraćivanja dužine gdje je ima, učenje sa hereketom gdje je harf sakin i obrnuto, dodavanje na hraf ili umanivanje od njega, itd. sve sa ciljem da se uskladi sa melodičnim muzičkim tonovima.

O ovoj pojavi među karijama detaljnije je pisao učenjak Ebu Bekr Et-Tartuši (preselio 530. po Hidžri) u svojoj knjizi „El-Havadisu vel-bide’u“ (Inovacije i novotarije) i nazvao je novotarijom karija.

Kaže imam Malik: „Ne sviđa mi se učenje sa Elhanima, ne volom ga ni za Ramazan niti van njega, jer ono liči pjevanju, njime se ismijava sa Kur’anom, pa se kaže: taj i taj bolje uči od tog i tog “ (El-Havadis vel-bide’u, str. 83).

Zatim je Et-Tartuši spomenuo riječi Ibrahima En-Nehaija da je pokuđeno melodično učenje, od Se’id ibn Musejjiba da je to zabranjivao, a od Muhammeda ibn Sirina da je su glasovi (učenja sa Elhanima) u učenju novotarija. A od imam Ahmeda se prenosi nekoliko predaja od njegovih sinova i učenika da je za učenje sa Elhanima rekao da je to novotarija.

4 – Izgovaranje „SADDEKALLHUL-AZIM“ na završetku svakog učenja.
Učenjaci su naglasili da je ovo novotarija, a danas je veoma raširena među učačima. Za izgovaranje ovih riječi nema dokaza ni u Kur’anu ni u vjerodostojnom Sunnetu. O propisu izgovaranju ovih riječi na kraju učenja Stalna komisija za fetve je odgovorila: „Izgovaranje „SADDEKALLHUL-AZIM“ na završetku svakog učenja je novotarija, jer to nije radio Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, niti pravovjerne halife niti ostali ashabi, niti je to bila praksa imama (učenjaka) selefa iako su toliko mnogo učili Kur’an, vodili računa o njemu i imali toliko znanja o njemu.

Pa je zato stalno izgovaranje ovih riječi nakon kiraeta novotarija, a u vjerodostojnom hadisu je došlo: ‘Ko uvede u ovu našu vjeru ono što nije od nje, to se odbacuje’ (bilježe ga Buharija i Muslim)“.

A dokazivanje ove novotarije sa riječima Uzvišenog „Reci: “Allah govori istinu! Zato slijedite vjeru Ibrahimovu, pravog vjernika, koji nije bio od onih koji Allahu druge smatraju ravnim.”“ (Ali Imran, 95) je pogrešno jer ovaj ajet i ajeti prije njega govore o sinovima Isarailovim, Musaovom narodu, i lažima koje su iznosila na Allaha.

Takođe, ovome se mogu dodati još dvije druge sporne stvari: podizanje glasova od strane onih koji slušaju njegovo učenje izgovaranje: Allah Allah, iskazujući time zadovoljestvo i ljepotu njegovog učenja. Sporno je što se oni dive ljepoti glasa a ne reaguju teko doživljavajući značenja Allahovih riječi i ajeta.

Ovo su neki učenjaci nazvali novotarijom jer je to postalo sastavni dio njegovog učenja u mnogim prigodama.

Ve billahi tevfik.