KOJI DAN U GODINI JE NAJBOLJI DAN?

PITANJE: Esselamu aleikum ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Šejh, u velikoj sam nedoumici. Pročitala sam ova dva hadisa: Prenosi se od Ibn Hibbana, r.a., u njegovom Sahihu od Džabira, r.a., da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji dan je Dan Arefata” i “Dan Arefata je najbolji dan u godini“. Prenosi se da je Allahov Poslanik, s.a.v.s, rekao: “Nikada šejtan nije manji, poniženiji i ljući kao što je to na dan Arefata zbog toga što vidi kako silazi Allahova milost vjernicima i što ima Allah oprašta grijehe.” (Imam Malik, El-Muwetta). Međutim, to se kosi sa onim što sam od prije učila – da je najbolji dan, ustvari, dan Kurban bajrama. Šta je ispravno? Molim Vas navedite mi dokaze, da mi se srce smiri.
Allah neka Vas pomogne na putu kojim hodite, učvrsti vas i spusti Svoje zadovoljstvo na Vas.

ODGOVOR: Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

Upitan je šejhul-islam Ibn Tejmije (Medžmu’ul-fetava, 25/288): “Koji dan je vrijedniji, dan Arefata, petak, ramazanski bajram ili kurbanski bajram?”

Pa je odgovorio: “Zahvala pripada Allahu. Složni su učenjaci da je najbolji dan u sedmici petak. A najbolji dan u godini je dan Kurban bajrama. Neki učenjaci kažu da je to dan Arefata, a prvo je ispravnije, jer je došlo u Sunenu da je Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: ‘Najbolji dan kod Allaha je dan kurbanskog bajrama, zatim El-Karra (dan poslije)’, jer je to dan velikog hadždža (spomenutog u 3.ajetu sure Tevbe) po mezhebu Malika, Šafije i Ahmeda. Isto tako je potvrđeno u Sahihu od Vjerovjesnika, sallallahu alejhi ve sellem, da je rekao: ‘Dan kurbanskog bajrama je dan velikog hadždža’. U tom danu se rade dobra djela koja se ne rade ni u jednom drugom, poput stajanja na Arefatu i boravka na Muzdelifi, bacanja kamenčića na ‘Akabi, klanja kurbana, brijanja i tavafa Ifade. Zaista su ova djela najbolja po Sunnetu, a oko čega su složni učenjaci”.

Hadis kojeg spominje Ibn Tejmije: “Najbolji dan kod Allaha je dan kurbanskog bajrama, zatim El-Karra (dan poslije, 11.Zul-Hidždže, kada je boravak na Mini)”, bilježe Ebu Davud, Ahmed, Bejheki, Ibn Hibban i Hakim. Kažu Bejheki i Ševkani da je dobar, a Ibn Hibban, Hakim i Albani da je vjerodostojan.

Od hadisa u kojima je došla vrijednost određenih dana u godini su:

– Poznati vjerodostojni hadisi o vrijednosti prvih deset dana Zul-Hidždžeta.

Pošto je riječ o deset dana, nema potrebe da ih u kontekstu ovog pitanja (najboljeg dana u godini) navodimo.

– Hadisi o vrijednosti dana petka.

Petak je najbolji dan u sedmici, oko čega nema razilaženja, ali to nije tema pitanja pa ni njih nećemo navoditi ovom prilikom.

– Hadisi o vrijednosti dana Arefata, a od tih hadisa su sljedeći:

Prvi – Od Džabira, radijallahu anhu: “Nema dana boljeg kod Allaha od dana Arefata. Allah se spusti na zemaljsko nebo, pa se hvali stanovnicima nebesa sa stanovnicima Zemlje. Kaže: …“. Bilježi ga Ibn Hibban. Slabim ga ocjenjuje Albani, a prihvatljivim i dobrim Ibn Hibban, El-Munziri i Šuajb Arnaut. Međutim, u hadisu je ravija Ebu el-Zubejr, koji je mudellis (što je karakteristika slabosti), takođe ravija Muhammed ibn Mervan el-‘Ukajli, oko čije pouzdanosti ima razilaženje. Ispravno je ono na čemu je šejh Albani.

Ovaj hadis bilježe i Ibn Huzejme, Begavi, Ebu J’ala i Bezzar, ali bez dodatka hadisa “Nema dana boljeg kod Allaha od dana Arefata” koji je bitan na ovom mjestu.

Drugi – “Najbolji dan je dan Arefata kada se podudari sa petkom, on je bolji od 70 hadždževa mimo petka”.
Bilježe ga Ibn Hibban i Taberani, kaže šejh Albani u “es-Silsiletu ed-da’ife” (broj 207) da je hadis “batil la asle lehu” (ništavan, nema osnova, tj. seneda).
Ili u rivajetu: „Najbolji dan u kojem izađe Sunce je dan Arefata kada se podudari sa petkom, on je bolji …“. Kaže Alabani u “es-Silsiletu ed-da’ife” (broj 1193) da nema osnova (seneda).

Mnogo je hadisa koji govore o vrijednosti dana Arefata: da je to dan u kojem Allah najviše ljudi oslobađa od Vatre (bilježi Muslim) i u kojem najviše oprašta grijehe, dan u kojem se sa postom onima koji nisu na Hadždžu opraštaju grijesi za prošlu i iduću godinu (bilježi Muslim).

Zbog ovih hadisa je imam Nevevi u svom komentaru Muslimovog Sahiha, nastojeći da pomiri hadise o vrijednosti dana Arefata i dana petka, nago stavu da je dan Arefata najbolji dan u godini, a petak najbolji dan u sedmici.

Najbliže je, a Allah zna najbolje, ono što navodi šejhul-islam Ibn Tejmije, da je dan Kurban bajrama najbolji dan u godini. Argument koji presuđuje po tom pitanju je vjerodostojan hadis: “Najbolji dan kod Allaha je dan kurbanskog bajrama, zatim El-Karra (dan poslije).

Sa druge strane, hadisi u kojima je došlo da je dan Arefata najbolji dan su slabi. Osim toga, u danu Kurban bajrama se rade dobra djela koja se ne rade ni u jednom drugom, poput stajanja na Arefatu i boravka na Muzdelifi, bacanja kamenčića na ‘akabi, klanja kurbana, brijanja i tavafa Ifade.

Ve billahi tevfik.